20 lipca będzie intensywny. Tego dnia powinna była się odbyć Parada Równości – i sami zaplanowaliśmy mnóstwo atrakcji, które umożliwią społeczności LGBTQ+ i jej sojusznikom zjednoczenie się i celebrację miłości. To jednak nie jedyna sprawa, o której musimy pamiętać w tę nadchodzącą sobotę. To bowiem także Światowy Dzień Uchodźcy, ustanowiony niemal 2 dekady temu przez ONZ. Jego symbolem stała się flaga zaprojektowana przez syryjską artystkę Yarę Said – pomarańczowy prostokąt z czarnym paskiem przypomina kamizelkę ratunkową nie bez powodu. To właśnie ona stała się jednym z synonimów sytuacji uchodźców, którzy uciekając przed okrucieństwem swoich państw napotykają także na liczne przeszkody w Europie.

Teatr Powszechny po raz kolejny bardzo dynamicznie włącza się w obchody Światowego Dnia Uchodźcy. Rok temu rozsyłał wspomniane flagi, które znalazły się w oknach ponad stu instytucji. Z powodu obostrzeń sanitarnych jest to jednak w tym roku niemożliwe. Zreplikowanie tych barw jest jednak bardzo łatwe, do czego serdecznie zachęcamy. Oprócz tego teatr przygotował też serię wydarzeń, która będzie traktować o losach współczesnych uchodźców i przypomni nam o problemach, z którymi się zmagają oraz sposobach, by móc im pomóc.

– Zamieszki w Stanach Zjednoczonych, których bezpośrednimi przyczynami były zabójstwo George’a Floyda i liczne akty brutalności policji, pokazują skalę problemu ksenofobii. Uwewnętrzniona wrogość wobec osób o innym pochodzeniu etnicznym nie maleje wraz z rozwojem cywilizacyjnym, czasem wręcz przeciwnie – często ukrywana, spychana na margines, w obliczu kryzysu społecznego czy klęski żywiołowej (np. epidemii) powraca do życia publicznego ze zdwojoną siłą, niszczy wspólnotę i dzieli społeczeństwa na obywateli pierwszej i drugiej kategorii, a wtedy już tylko krok do realnej przemocy wobec słabszych i wykluczonych. Najlepszym lekarstwem jest praca u podstaw – długofalowe działania edukacyjne i wspólnototwórcze oferowane przez szkoły i instytucje kultury oraz organizacje pozarządowe. To właśnie na instytucjach spoczywa dziś ogromna odpowiedzialność za kreowanie debaty publicznej – czas epidemii, cynicznego wzmacniania podziałów i zarządzania strachem, wymaga aktywności ludzi kultury, nie ukrywania się w wieży z kości słoniowej i uprawiania sztuki dla sztuki, ale zdecydowanej obrony praw człowieka, wolności, równości i solidarności – pisze w swoim oświadczeniu Teatr Powszechny.

Jak więc będą wyglądały obchody Światowego Dnia Unchodźcy? Załączymy grafik wydarzeń:

Debata „Performowanie różnorodności. Perspektywy i ograniczenia”
20 czerwca, godz. 15.00 (transmisja na żywo na facebookowym profilu Teatru Powszechnego)

rozmowa Weroniki Szczawińskiej i Mohammada Al Attara (spotkanie prowadzone w języku angielskim w ramach bolońskiej konferencji „Performing resistance. Dialogues on Arts, Migrations, Inclusive Cities”)
prowadzenie: Paweł Sztarbowski

Jak możemy budować przestrzeń dla „różnorodności” w obliczu rosnącego nacjonalizmu i populizmu? Jakie są możliwości i ograniczenia sztuk performatywnych w tym zakresie? Co zrobić, by móc wyobrazić sobie różnorodność kulturową nie tylko jako wyzwanie, ale jako podstawowy element naszej rzeczywistości, pomimo ideologicznych różnic i społecznych podziałów?

Podczas rozmowy Weronika Szczawińska (polska reżyserka teatralna, laureatka Paszportu „Polityki”) oraz Mohammad Al Attar (syryjski dramatopisarz, autor sztuki „Damaszek 2045” niedawno wystawionej w Teatrze Powszechnym w Warszawie), odpowiedzą na te i inne pytania w rozmowie moderowanej przez Pawła Sztarbowskiego, zastępcę dyrektora Teatru Powszechnego ds. programowych, wykładowcę Akademii Teatralnej w Warszawie. Artyści podzielą się swoimi doświadczeniami i strategiami wykorzystywanymi w spektaklach poruszających temat wielokulturowości.

Webinarium „Wiek nie-mobilności. Migracje w dobie pandemii”
organizowane wspólnie z Ośrodkiem Badań nad Migracjami UW
24 czerwca, godz. 18.00 (transmisja na żywo na facebookowym profilu Teatru Powszechnego)

debata na temat migracji i mobilności w dobie pandemii i post-pandemii
prowadzenie: dr hab. Paweł Kaczmarczyk (Ośrodek Badań nad Migracjami UW)
uczestnicy: dr Olena Babakowa („Krytyka Polityczna”), prof. Michał Bilewicz (UW), dr Agnieszka Radziwinowiczówna (Ośrodek Badań nad Migracjami), prof. Dariusz Stola (Instytut Studiów Politycznych PAN).

Jak pandemia zmienia trendy społeczne i ekonomiczne we współczesnej Europie? W jaki sposób długi okres izolacji i późniejszy kryzys gospodarczy wpłyną na sytuację imigrantów? Czy skutki COVID-owego kryzysu pogłębią ksenofobię, czy może otworzą rozdział nowej solidarności społecznej?

„Zaczyna się od pszczół”

mikroserial Fundacji Strefa WolnoSłowa
pierwszy odcinek: 27 czerwca, godz. 19.00 (szczegóły na stronach internetowych i FB Teatru Powszechnego i Strefy WolnoSłowej).

W lutym 2020 r. rozpoczęła się praca nad spektaklem. Miał on opowiadać o pięciu masowych, gwałtownych procesach wymierania wielu gatunków. I o szóstej katastrofie – współczesnej zagładzie gatunków spowodowanej działalnością człowieka.

Wymieranie jest najlepszą okazją do tego, aby stwierdzić, co mamy i czego wolelibyśmy nie tracić. Nie jest ostateczne, choć tak się wydaje wymierającym. Dzieje się ciągle, ale czasami jest bardziej zauważalne. Z jakiegoś punktu widzenia jest po prostu zmianą. Mikroserial Strefy WolnoSłowej jest próbą zapisu tej zmiany. Miało być o wymieraniu, a jest o próbach przetrwania. O unoszących się w powietrzu foliowych rękawiczkach, wyrzucanych prosto na ziemię po wyjściu ze sklepu spożywczego. I o obserwacji – statystyk, ptaków, sąsiadów i zwalonego drzewa, na którym przez ostatnie tygodnie wyrosły grzyby. O siedemnastu metrach kwadratowych zadłużonej kawalerki, o starej meblościance i locie do domu. O bezrobociu w nieswoim kraju, o pracy w piżamie i snach o delfinach. O intymności przed kamerą, o pękniętej rurze, malowaniu ust przed lustrem i widoku z okna. Bądź z balkonu, jeśli ktoś ma szczęście.

Mikroserial Strefy WolnoSłowej to sześcioczęściowa opowieść o przetrwaniu, stworzona w czasie pandemii przez uczestniczki i uczestników wielokulturowych i międzypokoleniowych warsztatów „Azyl Warszawa 2020”.